Visionair-Praktisch Leiderschap: De moderne evolutie van Situationeel Leiderschap met een vleug visie

nov 1, 2024 | Leiderschap

Visionair-Praktisch Leiderschap: De moderne evolutie van Situationeel Leiderschap met een vleug visie

Gaat het alweer over leiderschap? Tja, de tijdschriften, boeken en de media staan er vol van. Ja, leiderschap is de sleutel. En juist nu – in deze roerige tijden – zijn we op zoek naar richting, visie en daadkracht. Wat helpt hierbij is de keuze voor een leiderschapsstijl vanuit de (strategische) doelen van de organisatie.

Situationeel Leiderschap is een klassiek leiderschapsmodel dat in de jaren ’60 en ’70 werd ontwikkeld door Hersey en Blanchard. Het richt zich op het aanpassen van leiderschapsstijlen aan de competentie en motivatie van medewerkers. Hoewel dit model waardevol is gebleken, schiet het tekort in een tijd waarin organisaties en teams te maken hebben met snelle veranderingen en toenemende complexiteit. Er is nu behoefte aan een leiderschapsmodel dat niet alleen situationeel is, maar ook flexibel, visionair en praktisch.

Visionair Praktisch Leiderschap biedt deze eigentijdse aanpak, waarbij leiders niet alleen inspelen op de situatie maar ook een heldere visie neerzetten. Ze vertalen die visie naar concrete stappen en passen hun leiderschapsstijl aan op basis van de taak en de motivatie van hun teamleden en de teamdoelen.

De behoefte aan vernieuwing in leiderschap

Het traditionele Situationeel Leiderschap is waardevol, maar in de huidige werkcultuur vaak niet toereikend. Organisaties hebben leiders nodig die naast een situatie gerichte aanpak ook een toekomstgerichte visie hebben, die zij kunnen omzetten in concrete en toepasbare stappen en vooraf delen met hun medewerkers. Visionair-Praktisch Leiderschap voorziet hierin en biedt een sterk fundament dat verder gaat dan het aanpassen aan het moment.

Het uitgangspunt van Visionair-Praktisch Leiderschap is dat elke situatie vraagt om een duidelijke visie op samenwerken en doelen bereiken. Een effectieve leider kan met deze visie elke leiderschapsstijl (deel 1, 2, 3 of 4) inzetten op een manier die duurzaam en toekomstgericht is.

Situationeel leiderschap

Visionair Leiderschap als Fundament

Visionair Leiderschap begint met het definiëren van een gedeelde visie en een duidelijk beeld van de toekomst. Dit vormt de basis voor alle leiderschapsstijlen. Een visie biedt richting en inspiratie voor het team, zodat ze niet alleen weten wat ze moeten doen, maar ook waarom en hoe hun werk bijdraagt aan het grotere geheel.

Zonder een duidelijke visie is situationeel leiderschap een serie losse acties, maar met een visie ontstaat samenhang en betrokkenheid. Het helpt leiders om gericht in te spelen op de behoeften van hun medewerkers, op een manier die hen inspireert en uitdaagt. Zo wordt Visionair Leiderschap het fundament van elke praktische keuze die een leider maakt.

Praktisch Leiderschap: De vertaling van Visie naar Actie

Praktisch leiderschap draait om flexibiliteit en aanpassing aan de situatie, gebaseerd op de specifieke context van het team en de taak, de doelen. Het praktische aspect betekent dat een leider in staat moet zijn om de visie om te zetten in concrete acties en duidelijke richting.

Visionair-Praktisch Leiderschap verschilt echter doordat deze flexibiliteit altijd wordt geworteld in een overkoepelende visie. De praktische leiderschapsstijl past zich aan aan de taak en motivatie van het team, maar blijft altijd verbonden aan het grotere doel en de kernwaarden van de organisatie.

 

Visionair-Praktisch Leiderschap omvat vier benaderingen die samen de basis vormen van situatiegericht handelen, zonder de visie uit het oog te verliezen:

Deel 1: Directief Leiderschap

Voor medewerkers met een lage vakbekwaamheid en hoge motivatie is het cruciaal dat een leider investeert in taakgerichte sturing. In deze fase kan de leider zich beperken tot duidelijke instructies en structuur bieden, waarbij relatiegericht leiderschap op de achtergrond blijft. De visie speelt hier een essentiële rol om de motivatie vast te houden en de medewerker en/of het team gericht te laten werken aan hun taken. Denk hierbij aan medewerkers die net klaar zijn met school en starten in een eerste baan.

Deel 2: Taak- en relatiegericht Leiderschap

Voor medewerkers met een lage tot enige vakbekwaamheid en een wisselende motivatie, is investeren in de taak en investeren in de mens belangrijk. Dit vraagt veel in leiderschap. Hier ligt de nadruk op het begeleiden van de medewerker bij de uitvoering van taken, terwijl er tegelijkertijd een vertrouwensband wordt opgebouwd. Door de visie te communiceren, begrijpt de medewerker het grotere plaatje en ziet deze waarom het werk belangrijk is.

Deel 3: Coachend Leiderschap

Voor medewerkers die vakbekwaam zijn maar een wisselende motivatie hebben, ligt de focus op relatiegerichte sturing. Door persoonlijke begeleiding te bieden en open communicatie te stimuleren, kunnen leiders de motivatie en betrokkenheid versterken. Visionair leiderschap speelt hierbij een belangrijke rol; door de medewerker te verbinden met de visie, voelt deze zich betrokken en begrijpt hoe zijn bijdrage waarde toevoegt.

Deel 4: Delegerend Leiderschap

Voor medewerkers die zowel vakbekwaam als gemotiveerd zijn, is het delegeren van verantwoordelijkheden cruciaal. De leider hoeft weinig sturing te bieden, waardoor de medewerker zelfstandig kan werken. De visie van de organisatie blijft echter een leidraad; het stelt deze medewerker in staat om zelfstandig keuzes te maken die aansluiten bij de lange-termijndoelen.

Investeren in leiderschap: waarom het essentieel is

Om als leider visionair en praktisch te zijn, is voortdurende investering in leiderschapsvaardigheden onmisbaar. Leiderschap gaat niet alleen over taken en teams aansturen en inleving, maar ook over het vermogen om een samenhangende visie te ontwikkelen en die op een duurzame manier in te zetten. Investeren in leiderschapsontwikkeling helpt managers en leidinggevende de juiste balans te vinden tussen visie en praktische toepassing, wat bijdraagt aan de effectiviteit van hun rol.

Moderne organisaties hebben leiders nodig die zowel strategisch als praktisch kunnen handelen en die medewerkers inspireren, uitdagen en begeleiden op een manier die past bij hun unieke behoeften en vaardigheden.

Visionair-Praktisch Leiderschap biedt een eigentijdse benadering die de voordelen van Situationeel Leiderschap naar een hoger niveau tilt. Door het toevoegen van een sterke, verbindende visie kunnen leiders duurzaam en inspirerend handelen, afgestemd op de situatie én gericht op het grotere doel. Visionair-Praktisch Leiderschap moedigt leiders aan om niet alleen te reageren op de situatie, maar ook vooruit te kijken en te investeren in het potentieel van hun team.
Het resultaat? Een toekomstbestendige en veerkrachtige organisatie, waarin leiderschap niet alleen reactief, maar vooral proactief en inspirerend is.

Situationeel leiderschap
Visionair-Praktisch Leiderschap is ontworpen door Jacqueline de Bree

Programmamaker in Leiderschap & communicatie, strategisch adviseur Duurzame Inzetbaarheid, sr. trainer, gecertificeerd NOBCO & EMCC coach en Insights practitioner. Daarnaast is zij eigenaar van bureau VRIS

Bureau VRIS is aangesloten en geaccrediteerd bij De Nederlandse Raad voor Training & Opleiding (NRTO)

Vijf manieren om je persoonlijke effectiviteit te verhogen

Vijf manieren om je persoonlijke effectiviteit te verhogen

mei 31, 2024 | Nieuws

Voel jij je soms alsof je een tikkende klok achterna rent? Heb je meer taken op je bord dan er uren in een dag lijken te zijn? Welkom in de wereld van tijd tekort en te lange to-do lijsten! Effectief zijn in je dagelijkse leven en werk is essentieel voor succes en voldoening. Om je een zetje in de rug te geven, hebben wij vijf manieren om je persoonlijke effectiviteit te verhogen, geïnspireerd door enkele van de beste leiders en auteurs op dit vlak, onder elkaar gezet.

1. Neem je gewoontes onder de loep

James Clear, auteur van “Atomic Habits”, legt uit dat je gewoontes de basis vormen van je persoonlijke effectiviteit. “Je haalt niet het niveau van je doelen, je valt terug op het niveau van je systemen.”

Kleine, consistente veranderingen in je dagelijkse routine kunnen leiden tot grote verbeteringen. Maak een lijst van je slechte gewoontes die je effectiviteit belemmeren en vervang deze door positieve, productieve gewoontes.

prioriteiten

2. Stel prioriteiten en plan effectief

Stephen R. Covey, auteur van “The 7 Habits of Highly Effective People”, benadrukt het belang van proactief zijn en prioriteiten stellen. Covey’s eerste gewoonte, “Wees Productief,” moedigt ons aan om verantwoordelijkheid te nemen voor ons eigen leven en onze acties.

Zijn tweede gewoonte, “Begin met het einde in gedachten”, adviseert om duidelijk te definiëren wat belangrijk is en onze tijd hierop af te stemmen. Dit betekent dat je elke dag begint met het identificeren van je belangrijkste taken, en deze inplant.

Onze Prioriteitenmatrix helpt je om je taken te categoriseren en effectief te beheren: begin met een moment van rust en focus en maak een lijst van alle taken die gedaan moeten worden. Neem de tijd om te analyseren welke taken en acties op je bord liggen. Zodra je een overzicht hebt, ga je aan de slag met het indelen ervan met behulp van de Prioriteitenmatrix.

 

3. Focus op ongestoord werken

Cal Newport, auteur van “Deep Work”, stelt dat geconcentreerd, ongestoord werk essentieel is voor productiviteit. In een wereld vol afleidingen is het belangrijk om tijd te reserveren voor diep werk, waarbij je volledig gefocust bent op een taak zonder onderbrekingen. Dit leidt niet alleen tot betere resultaten, maar ook tot meer voldoening in je werk.

Pak jij snel je telefoon op om door je Instagram te scrollen of WhatsApp berichten te lezen? Bekijk dan eens de app ‘Forest’, ‘stay focused, be present’. Deze app helpt je om gefocust te blijven in het hier en nu: je plant een boom, en de boom blijft groeien zolang je niet op je telefoon kijkt naar andere apps. Verlaat je de app om andere dingen te doen, dan blijft je boom niet langer in leven. Forest is een organisatie die daadwerkelijk met boom-plantorganisaties werkt, om echte bomen te planten.

4. Concentreer op de essentie van wat belangrijk is

Greg McKeown, auteur van “Essentialisme: De Gedisciplineerde Streven naar Minder”, moedigt ons aan om ons te concentreren op de essentie van wat belangrijk is. Door bewust keuzes te maken en je te ontdoen van onnodige verplichtingen en taken, kun je je tijd en energie besteden aan de dingen die echt waarde toevoegen. “If you don’t prioritize your life, someone else will.” Focus op minder, maar beter.

5. Beheers de kunst van timemanagement

David Allen, auteur van “Taken Afronden”, biedt een gestructureerde aanpak voor timemanagement. Zijn GTD-methode helpt je om je taken uit je hoofd en op papier te krijgen, waardoor je een duidelijk overzicht hebt van wat er moet gebeuren. Dit vermindert stress en verhoogt je productiviteit. “Je brein is er om ideeën te bedenken, niet om ze vast te houden.” Maak gebruik van lijsten, kalenders en andere hulpmiddelen om je taken te organiseren en bij te houden. In onze 2daagse training Persoonlijke effectiviteit & time management, werken wij vanuit deze methodiek.

Hoe nu verder?

Het verhogen van je persoonlijke effectiviteit vraagt om bewuste keuzes en gewoontes. Zoals Voltaire zei: “Het perfecte is de vijand van het goede.” Streef naar consistentie en verbetering, niet naar perfectie.

Gebruik de Prioriteitenmatrix om je taken te organiseren en je tijd effectief te beheren.

Prioriteiten stellen: zo doe je dat met de Prioriteitenmatrix

Prioriteiten stellen: zo doe je dat met de Prioriteitenmatrix

mrt 26, 2024 | Matrix, Nieuws

Prioriteiten stellen: zo doe je dat met de Prioriteitenmatrix

Voel je dat je tijd tekortschiet? Ervaar je te veel taken in de beschikbare tijd? Het omgaan met tijd en het gebruik van de Prioriteitenmatrix zijn cruciaal, vooral in deze tijd van druk op de arbeidsmarkt. Maar hoe pak je dat aan?

De sleutel tot effectief prioriteiten stellen ligt in het gebruik van de Prioriteitenmatrix, een krachtig hulpmiddel ontworpen door Eisenhower, een voormalige Amerikaanse president. Hij zei eens: “Ik heb twee soorten problemen: dringende en belangrijke. De dringende zijn niet belangrijk en de belangrijke nooit dringend.”

Prioriteiten matrix tijd management model

Hoe gebruik je de Prioriteitenmatrix?

Begin met een moment van rust en focus en maak een lijst van alle taken die gedaan moeten worden. Neem de tijd om te analyseren welke taken en acties op je bord liggen. Zodra je een overzicht hebt, ga je aan de slag met het indelen ervan met behulp van de Prioriteitenmatrix.

  • Doe het nu! Dit zijn de taken die directe actie vereisen. Het zijn de belangrijke en urgente zaken zoals crisissituaties, wachtende deadlines, of conflicten. Noteer deze bij “Doe het nu”.
  • Doe het later. Plan taken die belangrijk zijn maar niet urgent voor een later moment. Dit kunnen voorbereidingen, afspraken, of netwerkbijeenkomsten zijn.
  • Delegeren. Wijs taken toe die urgent zijn maar niet belangrijk. Denk na over wat je kunt delegeren, uitbesteden, of vriendelijk weigeren.
  • Verwijderen. Schrap taken die noch belangrijk noch urgent zijn. Deze dragen niet bij aan de resultaten en kosten alleen maar energie.

Tijd voor Jou

Onderzoek wat jou energie geeft en wat energie kost. Wees duidelijk over je verwachtingen en communiceer helder. Onthoud dat jij de sleutel bent tot succes bij het gebruik van de Prioriteitenmatrix en het stellen van prioriteiten.

Prioriteiten stellen is essentieel voor een productieve werkdag. Door de Prioriteitenmatrix te gebruiken, behoud je overzicht en focus.

 

Bekijk onze training timemanagement